Bình luận: Sức mạnh Trung Quốc trong sự thịnh vượng bền vững của châu Á - Thái Bình Dương

Phát triển là chủ đề vĩnh cửu của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hơn 30 năm qua, nền kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương duy trì tăng trưởng mạnh mẽ, tạo nên"kỳ tích châu Á - Thái Bình Dương" khiến cả thế giới chú ý. Khu vực chiếm 1/3 dân số thế giới, hơn 60% GDP toàn cầu và gần một nửa thương mại toàn cầu này sở dĩ có thể liên tục phóng thích động năng phát triển, một mặt là nhờ nỗ lực chung của các nền kinh tế, mặt khác cũng gắn liền chặt chẽ với sự ổn định, cởi mở và sáng tạo do Trung Quốc mang lại.

Trung Quốc là"máy ổn định" cho tăng trưởng kinh tế châu Á - Thái Bình Dương. Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, sự phát triển chất lượng cao của Trung Quốc đã thúc đẩy rõ rệt tới tăng trưởng kinh tế trong khu vực. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Trung Quốc nhiều năm liền là đối tác thương mại lớn nhất của đa số quốc gia và nền kinh tế trong khu vực, đóng góp 64,2% cho tăng trưởng kinh tế châu Á - Thái Bình Dương, thúc đẩy 37,6% tăng trưởng thương mại hàng hóa và 44,6% thương mại dịch vụ của khu vực. Trong khuôn khổ Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), tỷ lệ hoàn thành cắt giảm thuế quan của Trung Quốc với ASEAN đạt 92%, thúc đẩy mở rộng quy mô xuất khẩu linh kiện điện tử của Việt Nam, sữa của New Zealand, dầu cọ của Malaysia, sầu riêng của Thái Lan. Kinh tế Trung Quốc càng phát triển, lợi ích của các nền kinh tế trong khu vực càng lớn. Hiệu ứng liên kết"nước lên thuyền lên" này biến Trung Quốc trở thành mỏ neo ổn định cho sự phát triển chung của khu vực.

Trung Quốc là"chất kết dính" hợp tác mở cửa của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương và bảo hộ ngóc đầu dậy, kinh tế toàn cầu hóa đối mặt với thách thức, Trung Quốc trước sau như một là nước thực thi kiên định hợp tác mở cửa khu vực. Trung Quốc tích cực thúc đẩy xây dựng Khu vực Thương mại Tự do Trung Quốc - ASEAN, thực hiện chất lượng cao Hiệp định RCEP và sáng kiến"Vành đai và Con đường". Là nền kinh tế lớn nhất trong RCEP, Trung Quốc thúc đẩy khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới này đạt 5,7 nghìn tỷ USD thương mại nội khối trong năm 2024, thu hút 35% đầu tư trực tiếp nước ngoài toàn cầu, những thị trường mới nổi trong khu vực như Lào, Campuchia với mức tăng thương mại cao nhất lên tới 72,4%. Đáng quý hơn, Trung Quốc không dừng bước ở các khuôn khổ hợp tác hiện có mà tích cực xin gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác Kinh tế số (DEPA), thúc đẩy phát triển nhịp nhàng giữa RCEP và Khu vực Thương mại Tự do Trung Quốc - ASEAN 3.0, tạo nên cục diện hợp tác mới"đa phương lớn thúc đẩy tiểu đa phương". Quan điểm hợp tác"bao dung cùng tồn tại" này đã phá vỡ tư duy có tổng bằng không của đối đầu phe cánh, tiếp thêm sức sống bền vững cho hợp tác mở cửa khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Trung Quốc là"bộ kết nối" cơ sở hạ tầng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Thông qua cùng xây dựng"Vành đai và Con đường", Trung Quốc đã xây dựng một loạt dự án cơ sở hạ tầng mang tính biểu tượng trong khu vực. Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Đông Nam Á Jakarta-Bandung (Indonesia) sau hai năm vận hành đã vận chuyển 12 triệu lượt hành khách, tốc độ 350 km/h rút ngắn thời gian di chuyển Jakarta-Bandung từ 3 giờ xuống còn 40 phút, thúc đẩy kinh doanh dọc tuyến phát triển mạnh. Đường sắt Trung Quốc - Lào thay đổi hoàn toàn cảnh khó khăn"không giáp biển" của Lào, trong gần bốn năm qua đã giảm mạnh chi phí vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới, giúp nông dân Lào đưa nông sản nhanh chóng vào thị trường Trung Quốc qua"con đường hạnh phúc" này. Tại Malaysia, Đường sắt Bờ Đông đang được đẩy nhanh xây dựng, sau khi hoàn thành sẽ kết nối logistics hai bờ Đông-Tây, lấp đầy khoảng trống đường sắt xuyên bán đảo Malaysia. Những cơ sở hạ tầng này không chỉ kết nối không gian địa lý mà còn là hành lang lưu chuyển yếu tố kinh tế, cung cấp hỗ trợ"cứng" cho sự ổn định của chuỗi công nghiệp và chuỗi cung ứng khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Như cựu Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đánh giá:"Trung Quốc không đơn thuần xây đường xá, mà đang dệt nên sợi dây liên kết phát triển chung của khu vực."

Trung Quốc là"máy ấp" động năng mới của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Những năm gần đây, thông qua phát triển lực lượng sản xuất chất lượng mới, Trung Quốc hình thành hơn 500.000 doanh nghiệp công nghệ cao, 26 cụm đổi mới sáng tạo trong top 100 toàn cầu, trong đó các ngành công nghiệp mới như trí tuệ nhân tạo, thanh toán di động, năng lượng mới đạt tiến bộ đột phá, dần từ"công xưởng thế giới" vươn lên thành"trung tâm đổi mới sáng tạo toàn cầu". Những thành quả công nghệ này đang lan tỏa quy mô lớn sang các nước láng giềng, tiếp thêm động năng mới vào việc phát triển bền vững của châu Á - Thái Bình Dương. Ví dụ, tại Việt Nam, nhà máy điện mặt trời do doanh nghiệp Trung Quốc xây dựng vận hành ổn định, hỗ trợ xây dựng hệ thống năng lượng sạch ở địa phương; Thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia áp dụng công nghệ"bộ não thành phố" của Huawei, sử dụng AI tối ưu quản lý giao thông đô thị, giảm ùn tắc giao thông; Tại Indonesia, Philippines, công nghệ thanh toán di động của Trung Quốc giúp hàng chục nghìn doanh nghiệp siêu nhỏ ở địa phương chuyển đổi số. Ngoài ra, hàng năm có hơn 100.000 thanh niên châu Á - Thái Bình Dương học các chuyên ngành STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) tại Trung Quốc, việc luân chuyển nhân tài này đang xây dựng"mạng lưới thần kinh" đổi mới sáng tạo khu vực. Ngân hàng Phát triển Châu Á nêu rõ, sức sống đổi mới sáng tạo của Trung Quốc đang thông qua hợp tác công nghệ và chuyển giao công nghiệp đang thúc đẩy châu Á - Thái Bình Dương từ"tăng trưởng quy mô" vượt lên"nâng cao chất lượng", tiếp thêm động lực nội sinh cho thịnh vượng bền vững.

Sự thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương chưa bao giờ là bản độc tấu của một quốc gia, mà là bản hợp xướng của tất cả các nước trong khu vực. Các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương là cộng đồng chung lợi ích, cộng đồng chung tương lai -"hoa nở mọi nhà thơm, cây chết cả rừng buồn". Là một thành viên trong đại gia đình châu Á - Thái Bình Dương, sự phát triển của Trung Quốc được hưởng lợi từ khu vực này, và cũng lấy sự phát triển của chính mình để đền đáp, mang lại lợi ích cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hội nghị toàn thể lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa XX vừa diễn ra đã đề ra các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội chính trong thời kỳ"Kế hoạch 5 năm lần thứ 15" và mục tiêu đến năm 2035 cơ bản thực hiện hiện đại hóa chủ nghĩa xã hội của Trung Quốc, chắc chắn sẽ tiếp thêm động lực mới, tạo cơ hội mới cho các nước trên thế giới, bao gồm cả châu Á - Thái Bình Dương. Khi sức mạnh Trung Quốc và ước mơ châu Á - Thái Bình Dương cùng nhau tương tác tiến lên, khu vực rộng lớn nơi đất liền và biển cả đan xen này chắc chắn sẽ viết nên chương mới phát triển rực rỡ hơn.

Nguồn: CMG