Năm nay là năm kết thúc“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” của Trung Quốc, cũng là năm hoạch định bố cục cho“Quy hoạch 5 năm lần thứ 15”. Nhân dịp này, Đài chúng tôi trân trọng mời Bs. Phạm Thị Thanh Thủy, Phó Chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam viết bài bình luận nhìn lại những thành tựu nổi bật của Trung Quốc trên lĩnh vực y tế trong thời gian“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14”, đồng thời đưa ra những suy nghĩ về việc làm thế nào để tăng cường hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực y tế giữa hai nước Trung Quốc và Việt Nam.

Bs. Phạm Thị Thanh Thủy, Phó Chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam
Đứng từ vị trí của Việt Nam, nước láng giềng với Trung Quốc, với tư cách là những nhà nghiên cứu theo dõi lâu dài sự phát triển của hệ thống y tế, chúng tôi luôn quan sát quá trình chuyển đổi của sự nghiệp y tế và sức khỏe Trung Quốc bằng góc nhìn chuyên môn. Giai đoạn“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” - giai đoạn then chốt trong tiến trình xây dựng“Trung Quốc khỏe mạnh” - những thành tựu đạt được không chỉ làm thay đổi sâu sắc cục diện dịch vụ y tế Trung Quốc mà còn có giá trị tham khảo quan trọng đối với Việt Nam đang trong quá trình cải cách y tế. Trong giai đoạn này, Trung Quốc đã thúc đẩy sự nghiệp y tế và sức khỏe đạt được sự chuyển đổi mang tính lịch sử từ“lấy điều trị bệnh làm trung tâm” sang“lấy sức khỏe nhân dân làm trung tâm”, thể hiện trí tuệ quản trị mang tính hệ thống.
Nhìn lại sự phát triển của sự nghiệp y tế và sức khỏe Trung Quốc trong giai đoạn“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14”, đặc điểm nổi bật nhất là đã đạt được sự chuyển đổi từ dịch vụ y tế đơn lẻ sang quản trị tổng hợp đảm bảo chăm sóc sức khỏe toàn dân. Về xây dựng hệ thống y tế công cộng, Trung Quốc thông qua việc hoàn thiện hệ thống giám sát, cảnh báo bệnh truyền nhiễm và tăng cường năng lực ứng phó sự cố y tế công cộng khẩn cấp, đã xây dựng được tuyến phòng thủ y tế công cộng kiên cố hơn. Đặc biệt, trong xây dựng mạng lưới dịch vụ y tế cơ sở, Trung Quốc thúc đẩy chuyển dịch nguồn lực y tế chất lượng cao xuống cơ sở, thực hiện các dự án trọng điểm như“Công trình nghìn huyện”, nâng cao đáng kể năng lực phục vụ của các bệnh viện cấp huyện, giúp người dân cơ sở được hưởng dịch vụ y tế thuận tiện và chất lượng hơn. Việc tối ưu hóa mô hình khám chữa bệnh phân cấp này đã giải quyết hiệu quả mâu thuẫn cấu trúc giữa tình trạng quá tải ở các bệnh viện lớn và nguồn lực nhàn rỗi tại các cơ sở y tế cơ sở, cung cấp kinh nghiệm quý giá cho Việt Nam đang thúc đẩy xây dựng tiêu chuẩn hóa y tế cơ sở.
Về xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế, Trung Quốc đã xây dựng mạng lưới bảo hiểm y tế cơ bản lớn nhất thế giới, với tỷ lệ tham gia bảo hiểm ổn định trên 95%, đồng thời thông qua các cơ chế đổi mới như mua sắm tập trung dược phẩm và vật tư tiêu hao, đã kiểm soát hiệu quả sự gia tăng chi phí y tế không hợp lý. Cách thức cân bằng giữa đảm bảo cơ bản và kiểm soát chi phí này có ý nghĩa gợi mở quan trọng đối với Việt Nam, nơi cũng đang đối mặt với áp lực gia tăng chi phí y tế. Đặc biệt, những thực tiễn đổi mới trong cơ chế mua sắm thuốc và cải cách phương thức thanh toán đã cung cấp những tham khảo cụ thể cho Việt Nam trong việc hoàn thiện chính sách bảo hiểm y tế.
Động lực từ đổi mới công nghệ là điểm sáng nổi bật trong sự phát triển y tế và sức khỏe của Trung Quốc. Những khoản đầu tư và chuyển giao kết quả nghiên cứu của Trung Quốc trong các lĩnh vực như dược phẩm sinh học, thiết bị y tế cao cấp, y tế thông minh rất đáng chú ý. Việc ứng dụng rộng rãi các công nghệ mới như chẩn đoán hỗ trợ bằng trí tuệ nhân tạo, y tế từ xa không chỉ nâng cao hiệu quả dịch vụ y tế mà còn cung cấp những ý tưởng mới để giải quyết vấn đề phân bố nguồn lực y tế không đồng đều. Đặc biệt đáng nói, Trung Quốc đã nâng việc kế thừa và đổi mới phát triển y học cổ truyền Trung Quốc lên thành chiến lược quốc gia, thúc đẩy một cách có hệ thống mô hình dịch vụ phối hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại. Cách tiếp cận này trong việc tái khám phá và ứng dụng hiện đại giá trị của y học cổ truyền cung cấp một tài liệu tham khảo hữu ích cho Việt Nam trong phát triển y học cổ truyền của chính mình.
Khi“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” sắp kết thúc, sự nghiệp y tế và sức khỏe của Trung Quốc đang tiến tới một trình độ cao hơn. Dựa trên nền tảng phát triển hiện có, chúng tôi dự đoán Trung Quốc trong giai đoạn“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” sẽ tập trung vào các hướng sau: Thứ nhất là đẩy mạnh tích hợp hệ thống, tăng cường hơn nữa tính đồng bộ giữa hệ thống y tế công cộng, dịch vụ y tế và hệ thống bảo hiểm y tế; Thứ hai là thúc đẩy toàn diện chuyển đổi số, xây dựng hệ thống dịch vụ chăm sóc sức khỏe thông minh bao trùm toàn bộ quá trình từ phòng ngừa, chẩn đoán, điều trị đến phục hồi chức năng; Thứ ba là ứng phó tích cực với thách thức già hóa dân số, đẩy nhanh xây dựng hệ thống dịch vụ sức khỏe người cao tuổi toàn diện, liên tục; Thứ tư là nâng cao hơn nữa ảnh hưởng sức khỏe toàn cầu, thông qua các cơ chế hợp tác như“Con đường tơ lụa sức khỏe”, tham gia sâu hơn vào quản trị y tế toàn cầu.
Là những người làm công tác trong lĩnh vực y tế và sức khỏe Việt Nam, chúng tôi thấu hiểu sâu sắc giá trị tham khảo đa chiều từ thực tiễn của Trung Quốc đối với cải cách hệ thống y tế của Việt Nam.
Thứ nhất, là tầm quan trọng của việc kiên trì định hướng chiến lược và đầu tư liên tục. Việc Trung Quốc lồng ghép sức khỏe vào tất cả các chính sách, thông qua thiết kế tổng thể của kế hoạch phát triển quốc gia, duy trì sự phát triển ổn định và bền vững của sự nghiệp y tế và sức khỏe, cho thấy cam kết chính trị mạnh mẽ ở cấp quốc gia là sự bảo đảm cơ bản cho sự phát triển của sự nghiệp.
Thứ hai, kinh nghiệm củng cố mạng lưới dịch vụ y tế cơ sở và tuyến phòng thủ y tế công cộng rất đáng để tham khảo. Mạng lưới dịch vụ y tế ba cấp (huyện, xã, thôn) và hệ thống quản lý ứng phó y tế công cộng ngày càng hoàn thiện mà Trung Quốc xây dựng đã chứng minh rằng y tế cơ sở mạnh và mạng lưới y tế công cộng hiệu quả là con đường kinh tế và hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe người dân.
Thứ ba, mô hình tương tác lành mạnh giữa đổi mới công nghệ và nâng cấp ngành có ý nghĩa gợi mở. Kinh nghiệm của Trung Quốc cho thấy các quốc gia đi sau, thông qua sự kết hợp giữa định hướng chiến lược quốc gia và đổi mới sáng tạo tự chủ của doanh nghiệp, cũng có thể đạt được bước đột phá trong lĩnh vực dược phẩm và công nghệ y tế.
Thứ tư, con đường phát triển hội nhập giữa y học cổ truyền và y học hiện đại rất đáng để thảo luận. Sự tích hợp có hệ thống và tiêu chuẩn hóa y học cổ truyền Trung Quốc vào hệ thống y tế và sức khỏe của Trung Quốc đã cho thấy triển vọng rộng lớn về sự bổ sung lẫn nhau giữa y học cổ truyền và y học hiện đại.
Thứ năm, cách thức cân bằng giữa tính phổ cập và tính bền vững của hệ thống bảo hiểm y tế có giá trị tham khảo. Những khám phá của Trung Quốc trong việc mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế và kiểm soát sự gia tăng chi phí y tế cung cấp các case study thực tế cho Việt Nam trong việc thiết kế một hệ thống bảo hiểm y tế phổ cập phù hợp với hoàn cảnh quốc gia.
Những thành tựu của Trung Quốc trong lĩnh vực y tế và sức khỏe giai đoạn“Quy hoạch 5 năm lần thứ 14” là sự thể hiện cụ thể trong lĩnh vực dân sinh của quá trình hiện đại hóa năng lực quản trị quốc gia. Những thành tựu này đạt được trong bối cảnh hoàn cảnh quốc gia và giai đoạn phát triển cụ thể, giá trị cốt lõi của nó là cho thấy một quốc gia đang phát triển lớn như thế nào, thông qua kế hoạch hệ thống, đầu tư liên tục và cải cách đổi mới, từng bước nâng cao mức độ sức khỏe của người dân.
Chúng tôi tràn đầy kỳ vọng vào“Quy hoạch 5 năm lần thứ 15” về y tế và sức khỏe của Trung Quốc, và tin tưởng rằng, dựa trên nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng có lợi, việc tăng cường hơn nữa hợp tác thực chất giữa Việt Nam và Trung Quốc trong các lĩnh vực như chính sách y tế, đào tạo nhân lực, trao đổi công nghệ và phòng chống dịch bệnh, chắc chắn sẽ góp phần giúp Việt Nam đạt được mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, cùng nhau đóng góp tích cực vào xây dựng cộng đồng sức khỏe nhân loại. Trong bối cảnh ngày nay, khi các thách thức sức khỏe toàn cầu ngày càng phức tạp, việc trao đổi kinh nghiệm xuyên biên giới và hợp tác thực chất này càng trở nên quý giá, trí tuệ thực tiễn của Trung Quốc trong lĩnh vực y tế và sức khỏe đang không ngừng đóng góp sức mạnh và giải pháp Trung Quốc vào việc hoàn thiện quản trị y tế toàn cầu.
Nguồn: CMG