Trung Quốc đẩy nhanh “nâng cấp đô thị”

Ngày 4/6/2025, Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết trong vài năm tới có kế hoạch cấp hơn 20 tỷ NDT, hỗ trợ 20 thành phố như Bắc Kinh, Bao Đầu, Quảng Châu, Hải Khẩu, Lan Châu, Urumqi, v.v., thực hiện nâng cấp đô thị, việc này đánh dấu Trung Quốc sắp bước vào giai đoạn nâng cấp đô thị vòng mới.

Thành phố là vật dẫn quan trọng thúc đẩy phát triển chất lượng cao, tạo ra đời sống chất lượng cao, xây dựng đất nước xã hội chủ nghĩa hiện đại toàn diện. Hàng chục năm qua, xây dựng đô thị ở Trung Quốc tăng vọt, nhà cao tầng mọc lên như rừng, nhưng đằng sau việc tăng tốc hiện đại hóa, một lượng lớn khu chung cư xây dựng vào thế kỷ trước dần trở nên“lạc hậu”, không gian cũ kỹ mà hàng trăm triệu người đang ở cấp bách phải thay mới.

Năm 2019, Trung Quốc lần đầu tiên đề xuất“nâng cấp đô thị”, từ năm 2019-2024, trên cả nước lũy kế khởi công cải tạo 280 nghìn khu chung cư cũ, mang lại lợi ích cho 48 triệu hộ gia đình với hơn 120 triệu người.

Là thành phố siêu lớn đầu tiên trên cả nước Trung Quốc giảm lượng phát triển, công cuộc“nâng cấp đô thị” của Bắc Kinh chú trọng tìm kiếm con đường hội nhập giữa kế thừa mạch văn hóa lịch sử và nâng cấp chức năng hiện đại.

Mùa hè năm nay, trải qua 9 năm cải tạo và nâng cấp, ngõ Đại Cát ở quận Tây Thành chính thức khai trương. Thông qua phương pháp“sửa như cũ” và“xây theo nguyên dạng”, ngõ Đại Cát đã lưu giữ được diện mạo lịch sử và tiếp thêm nguyên tố thiết kế hiện đại, thực hiện sự hội nhập hài hòa giữa thương mại, văn hóa và không gian công cộng, nhanh chóng trở thành điểm đến“check in” của giới trẻ.

Ngõ Đại Cát đã chứng kiến sự thay đổi quan trọng trong lịch sử cận hiện đại Trung Quốc, có nhiều di tích lịch sử như nơi ở cũ của Khang Hữu Vi, trụ sở của tuần san“Bình luận hàng tuần” cũng như Viện số 29 ngõ Mễ Thị. Người dân sống lâu năm ở đây cho biết, nơi đây ngày trước cũ nát, lúc nhỏ thường chơi trong sân, mỗi khi đến ngày mưa, trong nhà sẽ bị dột, tường còn bị mốc, cửa sổ thì lung lay. Lúc đó, họ chưa từng nghĩ đến việc nơi ở cũ nát như vậy cũng có ngày được làm mới.

Tháng 3 năm nay, Bộ trưởng Bộ Nhà ở và Xây dựng đô thị - nông thôn Nghê Hồng cho biết, các khu chung cư cũ ở thành phố xây dựng trước năm 2000 sẽ được đưa vào phạm vi nâng cấp đô thị, mục tiêu là xây dựng“nhà ở tốt, chung cư tốt, cộng đồng dân cư tốt, đô thị tốt”, kiên quyết ngăn chặn các“công trình thể diện”,“công trình hình ảnh”.

Khu chung cư cũ Kim Ngưu Hoa Uyển ở thành phố Thượng Hải khi trong thời gian cải tạo, đã có một số hộ ban đầu phản đối lắp thêm thang máy, lo lắng ảnh hưởng đến ánh sáng và sự riêng tư. Nhân viên điều phối khu dân phố đến từng hộ tìm hiểu và bàn bạc, cuối cùng đạt được phương án nhất trí, cả tòa nhà cùng ký kết, thúc đẩy cùng lúc cải tạo toàn bộ hệ thống chống dột, tường giữ nhiệt, cửa thông minh, v.v..

Ngõ Đới Gia ở thành phố Trùng Khánh từng là nơi hoang vu, cũ nát, cư dân sống tại nơi đây đi lại rất bất tiện. Sau khi nâng cấp, con ngõ này giữ lại tường thành, cây cổ thụ, kiến trúc cổ xưa, xây dựng mới đường đi bộ cheo leo vách núi, có hơn 40 cửa hàng đặc sắc, trở thành khu thắng cảnh nổi tiếng của thành phố Trùng Khánh.

Đường Ngọc Lâm Đông ở thành phố Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên khi cải tạo cũng chú trọng đến“đầu thưa đuôi thẹo” của thành phố như không gian dưới gầm cầu, góc rẽ trên phố, không gian trống giữa các tòa kiến trúc, cải tạo khu vực không gian trống thành khu chức năng có ghế ngồi nghỉ ngơi, chợ sách, v.v.,

Nâng cấp đô thị là một công trình hệ thống phức tạp, cần lượng lớn nguồn vốn, chu kỳ vận hành lâu dài. Năm 2024, cả nước Trung Quốc tổng cộng thực thi hơn 60 nghìn dự án nâng cấp đô thị, hoàn thành đầu tư khoảng 2900 tỷ NDT. Về việc này, nguyên nhà kinh tế trưởng Bộ Nhà ở và Xây dựng đô thị - nông thôn Dương Bảo Quân cho biết, nếu chỉ dựa vào Bộ Tài chính là không đủ, còn cần phải nghĩ cách thu hút nguồn vốn xã hội thông qua đổi mới chế độ.

Nguồn: CMG