Sầu riêng vào mùa, xuất khẩu Việt Nam tăng vọt

Theo số liệu từ Cục Hải quan Việt Nam, trong tháng 6/2025, xuất khẩu rau quả đạt 807 triệu USD, tăng gần 31% so với tháng liền kề trước đó và tăng trên 20% so với cùng kỳ 2024. Tính chung trong nửa năm 2025, tổng xuất khẩu rau, quả của Việt Nam đạt 3,1 tỷ USD. Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 48,2% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả, theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Các chuyên gia phân tích, một trong những nhân tố góp phần lớn vào sự tăng trưởng xuất khẩu rau, quả đột biến trong tháng 6 vừa qua là sự phục hồi của ngành hàng sầu riêng, cụ thể là xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Trả lời phỏng vấn của Đài chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT) cho biết: Sầu riêng chính vụ của Việt Nam thường bắt đầu từ tháng 5 kéo dài đến tháng 11 hàng năm, lần lượt từ các vùng Tây Nam bộ, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, vào vụ thu hoạch nguồn cung cho thị trường sẽ lớn hơn, kim ngạch cũng sẽ tăng cao.

Ảnh: Chuyên gia Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu được 5.217 lô sầu riêng tươi với sản lượng gần 130.000 tấn, chủ yếu sang Trung Quốc. Đáng chú ý, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái, đạt sản lượng 14.282 tấn. Theo các chuyên gia, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh tăng mạnh một phần cũng là do nhờ chính sách mở cửa thị trường phát huy hiệu quả, đặc biệt là Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc có hiệu lực từ tháng 8/2024. Bộ này cũng dự báo, với việc Trung Quốc phê duyệt thêm gần 1.000 mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, xuất khẩu sầu riêng tươi có khả năng phục hồi từ quý 3/2025, đặc biệt vào mùa vụ chính từ tháng 8 đến tháng 10.

Theo ông Nguyễn Thanh Bình, những tháng đầu năm nay, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc có sự giảm sút so với cùng kỳ năm ngoái, nguyên nhân là do một số quy định mới từ Trung Quốc như cấm chất vàng O và Cadimy trong trái cây nhập khẩu cùng với việc kiểm định mất nhiều thời gian hơn trước đây, việc thích ứng với quy định mới cũng cần thời gian. Nhà cung cấp và doanh nghiệp lo ngại việc thông quan hàng hóa kéo dài hoặc không chắc chắn sẽ gây thiệt hại nên không mạnh dạn ký nhiều hợp đồng xuất khẩu, việc này đã làm giảm lượng hàng xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm 2025.

“Tuy nhiên, tình hình đang chuyển biến tốt hơn khi ngành rau, quả đang tái cấu trúc mạnh mẽ từ vùng trồng - giống - tiêu chuẩn hóa - đến chuỗi tiêu thụ, tuân thủ các các yêu cầu kỹ thuật cao. Các doanh nghiệp và nông dân đang hợp tác chặt chẽ để duy trì tốt các điều kiện an toàn thực phẩm, mã số vùng trồng, kiểm dịch thực vật để đáp ứng yêu cầu từ các thị trường nước ngoài”, vị chuyên gia khẳng định.

Thu hoạch sầu riêng tại vườn (Ảnh: Chánh Thu Group)

Phân loại, kiểm tra chất lượng sầu riêng trước khi xuất khẩu (Ảnh: Chánh Thu Group)

Chủ tịch VINAFRUIT đánh giá, Trung Quốc vừa là thị trường truyền thống vừa là thị trường trọng điểm của rau quả Việt Nam, trong đó có trái sầu riêng. Mở rộng thị trường, thuận lợi hoá xuất nhập khẩu nông sản trong đó có rau quả là hoạt động được lãnh đạo hai nước đặc biệt quan tâm, và đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực trong vài năm trở lại đây.

Năm ngoái, xuất khẩu rau quả Việt sang các nước đạt kỷ lục với kim ngạch 7,15 tỷ USD, tăng 27,6% so với năm 2023. Về thị trường xuất khẩu, Trung Quốc dẫn đầu với kim ngạch 4,3 tỷ USD, chiếm hơn 60% trong toàn bộ các thị trường xuất khẩu rau quả của Việt Nam và tăng 27% so với cùng kỳ năm trước. Mặt hàng sầu riêng có đóng góp lớn nhất với kim ngạch 3,3 tỷ USD. Từ khi được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc vào năm 2023, sầu riêng đã trở thành loại trái cây được đón nhận nồng nhiệt tại thị trường tỉ dân, giá trị xuất khẩu chiếm gần một nửa kim ngạch toàn ngành. Phía Trung Quốc ước tính, cứ 2 quả sầu riêng bán tại Trung Quốc thì có 1 quả đến từ Việt Nam.

“Trong nửa cuối năm 2025, Việt Nam ưu tiên gia tăng đàm phán nhằm mở cửa thêm thị trường cho măng cụt, bưởi, bơ.., đẩy mạnh xúc tiến thương mại, hội chợ quốc tế, kết nối tiêu thụ… Mong rằng sẽ có thêm những mặt hàng nối gót 15 mặt hàng trước đó đã được xuất chính ngạch qua Trung Quốc,” ông Nguyễn Thanh Bình bày tỏ./.

Phóng viên: Thanh Xuân

Nguồn: CMG