ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် လန်ချန်း-မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းရှိ ဇလဗေဒပြောင်းလဲမှုများကို သိသိသာသာ သက်ရောက်မှု ရှိကြောင်း ပညာရှင်များက ပြောကြား

Tsinghua တက္ကသိုလ် ရေထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ရေအားလျှပ်စစ်အင်ဂျင်နီယာဌာနမှ ပါမောက္ခ Tian Fuqiang က ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် လန်ချန်း-မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်း၏ ဇလဗေဒအခြေအနေများအပေါ် သိသာထင်ရှားသောသက်ရောက်မှု ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ အထူးသဖြင့် ပြင်းထန်သောရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များသည် ပြီးခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၂၀ အတွင်း မိုးခေါင်ရေရှားမှု တိုးလာကြောင်း အချက်အလက်များက ဖော်ပြသည်။

၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပြင်းထန်သော မိုးခေါင်ရေရှားမှု ဖြစ်ရပ်များ၊ ဥပမာအားဖြင့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၁၉ -၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တို့တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော မိုးခေါင်ရေရှားမှုများသည် အဓိကအားဖြင့် ရေလှောင်ကန် တည်ဆောက်ခြင်းကြောင့် မဟုတ်ဘဲ အယ်လ်နီညိုဖြစ်စဉ်ကြောင့်ပင် ဖြစ်ပွားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု Tian Fuqiang က ပြောသည်။

ယင်း၏ကောက်ချက်ချမှုသည် "လန်ချန်း-မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းရှိ ဇလဗေဒဆိုင်ရာ အခြေအနေများ ပြောင်းလဲမှုများနှင့် လိုက်လျောညီထွေမှု မဟာဗျူဟာများအပေါ် ပူးတွဲလေ့လာမှု” ပထမအဆင့် ရလဒ်များအပေါ် အခြေခံထားသည်။ ယင်းလေ့လာမှုသည် လန်ချန်း-မဲခေါင် ရေအရင်းအမြစ်ကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးစင်တာနှင့် မဲခေါင်မြစ်ကော်မရှင် အတွင်းရေးမှူးရုံးတို့ ပူးပေါင်းပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

သုတေသနအဖွဲ့သည် စံချိန်စံညွှန်းသတ်မှတ်ထားသော မိုးရွာသွန်းမှုအညွှန်းကိန်း (SPI)၊ စံသတ်မှတ်ထားသော မိုးရွာသွန်းမှုအငွေ့ပျံမှုအညွှန်းကိန်း (SPEI) နှင့် စံပြုမိုးခေါင်ရေရှားမှုညွှန်းကိန်း (SRI) ကို အသုံးပြု၍ မိုးခေါင်ရေရှားမှုဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုပြုလုပ်ရန် အသုံးပြုခဲ့သည်။ ဤအချက်အလက်များကို CRU TS၊ ERA5-LAND နှင့် CHIRPS အချက်အလက်အစုံများအပေါ် အခြေခံ၍ တွက်ချက်ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ပြီးစီးခဲ့သော နည်းပညာဆိုင်ရာအစီရင်ခံစာ၏ ပထမအဆင့်သည် မိုးခေါင်ရေရှားမှု၏ ရေရှည်အလားအလာ၊ ကြိမ်နှုန်း၊ ပြင်းထန်မှု၊ မိုးခေါင်မှုကြာချိန်နှင့် အယ်လ်နီညို၏ သက်ရောက်မှုများကို ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာပြီး ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် ရေဝေရေလဲအပေါ် သိသိသာသာ သက်ရောက်မှု ရှိကြောင်း ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။

၂၀၀၀-၂၀၀၉ ခုနှစ် နှင့် ၂၀၁၀-၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း မိုးခေါင်ရေရှားမှု၏ ကြိမ်နှုန်းပြောင်းလဲမှုအပေါ် သုတေသနပြုချက် (CHIRPS မိုးလေဝသအချက်အလက်ကို အသုံးပြု၍ ရရှိသော SPI အချက်အလက်များ) နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ ဇလဗေဒဆိုင်ရာအခြေအနေများ (VIC စံပြခြင်း သရုပ်ခွဲမှုဖြင့် ရရှိသောအချက်အလက်များ) ၏ မိုးခေါင်ရေရှားမှု ကြိမ်နှုန်းပြောင်းလဲမှုကို လေ့လာခြင်းအားဖြင့် မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းတွင် မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒဆိုင်ရာမိုးခေါင်ရေရှားမှု ကြိမ်နှုန်းပြောင်းလဲမှုများသည် သိသာထင်ရှားသောတူညီချက်များကို ဖော်ပြထားသည်ဟု အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြပါသည်။ လန်ချန်း-မဲခေါင်မြစ်ဝှမ်းရှိ မိုးလေဝသမိုးခေါင်မှုမှာ အယ်လ်နီညိုဖြစ်စဉ်များကြောင့် ဖြစ်ပြီး ယင်း၏ပြင်းထန်မှုသည် မြစ်ဝှမ်းတစ်ခုလုံးရှိ မိုးခေါင်ရေရှားမှုပြင်းထန်မှု၏ သိသာထင်ရှားသော ညွှန်ပြချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ပိုမိုပြင်းထန်သော မိုးခေါင်ရေရှားမှုများနှင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုများသည် မြစ်ဝှမ်းအတွင်းရှိ ဇလဗေဒဆိုင်ရာအခြေအနေများ အပြောင်းအလဲများအပေါ် သက်ရောက်မှုများ တိုးမြင့်လာမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြစ်ဝှမ်းနိုင်ငံများသည် မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒဆိုင်ရာအချက်အလက်များကို ပိုမိုမျှဝေရန် အရေးကြီးပါကြောင်း Tian Fuqiang က ပြောကြားခဲ့သည်။

လန်ချန်း-မဲခေါင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်အောက်ရှိ သတင်းအချက်အလက်မျှဝေရေး ပလက်ဖောင်းသည် ဤလုပ်ငန်းစဉ်ကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် အရေးကြီးသောယန္တရားတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကဲ့သို့သော သဘာဝအကြောင်းရင်းများအပြင် အခြေခံအဆောက်အအုံတည်ဆောက်မှုနှင့် ရေအရင်းအမြစ်စီမံခန့်ခွဲမှုကဲ့သို့သော လူ့လုပ်ဆောင်မှုများသည် သဘာဝအချက်များနှင့် သက်ရောက်မှု ရှိပြီး မြစ်ဝှမ်းအတွင်းရှိ စုစုပေါင်းရေထုထည်၊ ကြာချိန်နှင့် ရေဖြန့်ဖြူးမှုအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိသည်။ ဇလဗေဒဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုများသည် အမြဲလိုလို ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ထင်ရှားသောအချက်များသည် အချိန်နှင့်တပြေးညီ ကွဲပြားနေပြီး သီးခြားအခြေအနေများကို သီးခြားခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရန် လိုအပ်သည်ဟု Tian Fuqiang က ပြောသည်။ ထိုသို့သောအကျိုးသက်ရောက်မှုများနှင့် အပြောင်းအလဲများကို မှန်ကန်စွာ ရှုမြင်သင့်ပြီး လျော့ပါးသက်သာရေးနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ချက်များကို တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း၊ ရေအရင်းအမြစ်အပေါ် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဒဏ်ကို အတူတကွတုံ့ပြန်ရန်အတွက် တရားမျှတပြီး ဆင်ခြင်တုံတရားအသုံးချမှုမူကို အခြေခံ၍ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားကောင်းစေရန် လန်ချန်း-မဲခေါင်နိုင်ငံများအား တောင်းဆိုကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားသည်။